Historia terenu i okolic

Znaleziska archeologiczne z terenu gminy Mrozy dowodzą, że pierwsze ślady osadnictwa na tych terenach pochodzą z około 10 - 8 tys. lat p.n.e. i należą do grup łowców paleolitycznych. Zostały odkryte w miejscowości Mrozy i Łukówiec. Nieco młodsze, bo z ok. 4600 r. p.n.e. (epoka kamienia) są pozostałości plemion koczowniczych, prowadzących gospodarkę rolniczo-pasterską. Są to przede wszystkim narzędzia w postaci znalezisk luźnych, znaczących trasę przejścia pasterskich grup. Ze względu na koczowniczy tryb życia tych ludzi jakiekolwiek znaleziska są rzadkością, dlatego na uwagę zasługuje odkryta osada kultury amfor kulistych w Zdrojkach. Następny etap w dziejach ludzkości - epoka metalu (II epoka brązu), to już ludność półnomadyczna, między innymi kultura trzciniecka. Ślady jej punktów osadniczych można spotkać w Borkach i Zdrojkach. W III okresie epoki brązu do ok. 650 r. p.n.e. (wczesna epoka żelaza) na obszarze wschodniego Mazowsza powstały pierwsze osady kultury łużyckiej, której przejawami są wykopaliska z Łukówca. Z przełomu starszej epoki żelaza i okresu lateńskiego, kiedy z kultury łużyckiej wyłoniła się tzw. kultura grobów kloszowych, pochodzą znaleziska z okolic Kołacza, zaś z okresu dominacji cesarstwa rzymskiego pochodzą wykopaliska z Kuflewa. Wszystkie badania archeologiczne, choć było ich w stosunku do ilości zabytków archeologicznych niewiele, zaświadczają, że na tym terenie od dawna istniały ślady osadnictwa. Miało ono charakter koczowniczy, gdyż taki tryb życia i gospodarowania wtedy obowiązywał.

Na przestrzeni wieków zmienia się ludzka kultura. Człowiek postanawia osiąść w jednym miejscu, rezygnując tym samym z koczowniczego trybu życiu. Wielu ludzi decyduje się osiąść na terenach, które kilkanaście wieków później wejdą w skład gminy Mrozy. Około VII w. pojawiają się grody i towarzyszące im osady oraz cmentarzyska, które później dadzą początek wielu miastom. Były to głównie osady obronne, dlatego lokowano je na wysokich cyplach o urwistych zboczach. Dominuje wtedy jeszcze gospodarka naturalna, to znaczy, że ludność mieszkająca w grodach zajmuje się gospodarką rolną i leśną, ale mamy już do czynienia z początkami handlu i rzemiosła, czemu sprzyja zgrupowanie ludzi w większe skupiska, podział pracy i rosnąca wymiana towarów. Takie grodzisko występuje na terenie gminy Mrozy we wsi Grodzisk, która od niego wzięła swoją nazwę. Badania archeologiczne dowodzą, że pochodzi ono z XI w. Jest to grodzisko dwuczłonowe wraz z otaczającymi je osadami, z których jedna wydaje się mieć charakter produkcyjny. Także prawdopodobnie do tego grodu należy cmentarzysko odkryte w pobliżu szkoły podstawowej w Grodzisku. Gród ten miałby w czasach Miecława - władcy Mazowsza do 1047 r. - stanowić zaporę przed atakiem z Małopolski. Jest to pierwsza notowana na tym terenie znaczniejsza osada. Nie oznacza to jednak, że w tym czasie w innym miejscu na obszarze gminy nie było osadnictwa. Chociażby niezidentyfikowane chronologiczne ślady grodu w Kuflewie każą sądzić, że w innych częściach gminy też występowały ludzkie osady.

 

Powyższy tekst został skopiowany ze strony Urzędu Miasta i Gminy Mrozy:

https://www.mrozy.pl/index.php?c=page&id=78